اضطراب جدایی در کودکان
یکی از مهمترین چالشها در فرآیند رشد کودکان، جدایی کودک از والدین و استقلال است. این فرآیند چون در سنین ابتدایی زندگی رخ میدهد بسیاری از والدین را با چالشهایی مواجه میکند. مثلا والدین شاغلی که باید کودک را با پرستار تنها بگذارند. یا والدینی که با ممانعت کودک از تنها خوابیدن مواجه میشوند.
این فرآیند استقلال و جدایی همانگونه که برای والدین چالشبرانگیز است، کودک را نیز دچار اضطراب میکند. این فرآیند لازم است به صورت درست توسط والدین مدیریت شود تا از آسیب به کودک جلوگیری شود. و البته این استقلال به موقع صورت بگیرد زیرا اگر کودک تا سنین بالاتر نتواند مهارت این جدایی و استقلال را کسب کند، در فعالیتهای اجتماعی به ویژه در سنین مدرسه، با مشکلات جدی مواجه میشود.
تا وقتی که اضطراب جدایی شدید نباشد و والدین بتوانند با توصیههای تربیتی این فرآیند را مدیریت کنند، دلیلی برای نگرانی وجود ندارد. اما اگر این اضطراب بیش از حد معمول باشد و تا سنین بالاتر ادامه پیدا کند، کودک نیازمند مراجعه به روانشناس است. زیرا در این صورت اختلال اضطراب جدایی بروز میکند و والدین باید حتما برای درمان آن اقدام کنند.
اضطراب جدایی در کودکان چیست؟
وابستگی و ترس از دست دادن در سنین ابتدایی زندگی مخصوصا کودکان زیر دو سال طبیعی است. هرچه کودک رشد پیدا میکند، این وابستگی به طور طبیعی کاهش مییابد. اما گاهی برخی از کودکان حتی در سنین بالای 6 سال نیز دچار ترس و اضطراب جدایی هستند.
اضطراب جدایی در کودکان به ویژه در اولین جدایی طبیعیست و به مرور رفع میشود.
رویکردهایی که در استقلال و جدایی کودک از والدین تاثیر زیادی دارد تا حد زیادی مبتنی بر فرهنگ است. در فرهنگ غربی معمولا کودکان این استقلال را زودتر تجربه میکنند مثلا در زیر یک سالگی نیز شبها جدا از والدین میخوابند. اما در برخی فرهنگها این وابستگی بیشتر است و جدایی دیرتر صورت میگیرد.
باید بدانید اضطراب جدایی موقت و گذراست و والدین میتوانند با کسب آگاهی این موضوع را کنترل و مدیریت کنند.
سن بروز اضطراب جدایی طبیعی در کودک چه زمانی است؟
برای بیشتر کودکان اضطراب جدایی در سنین 10 تا 18 ماهگی رخ میدهد و میتواند تا سه سالگی هم ادامه داشته باشد. این اضطراب زمانی رخ میدهد که میخواهید کودک را برای انجام کاری با پرستار یا شخص دیگری تنها بگذارید. یا شبها او را در اتاقی جدا از خود بخوابانید.
اضطراب جدایی عموما تا سن دو سالگی کودک، تا حد زیادی کاهش پیدا میکند.
همانطور كه در آموزش هاي مادران باردار و مادران تازه كودك به دنيا آورده در هزار روز اول زندگي به بهانه چايخانه نومادرانه يا كلاس هاي آموزشي بارداري تاكيد ميشود،
ترس از جدایی یکی از فرآیندهای رشد در کودکان است. همه کودکان در سنین پایین به ویژه قبل از دوسالگی ترس از جدایی والدین یا خانه را تجربه میکنند.
البته كودكان حتي با حضور مادر مايل به ترك محيطي كه كودك حضور دارد توسط مادر نيستند ،
مثال: از رفتن مادر به سرويس بهداشتي هم اعتراض و پريشان ميشوند.
این ترس از جدایی با رشد کودک به طور طبیعی از بین میروند.
ولي بازي هاي دالي موشي، نشان ندادن چهره اعتراضي از اين رفتار به كودك ، تعامل مثبت در زمان حضور با كودك ، عدم تغيير در پرستار نقش مهم در عبور كودك از اين رشد طبيعي دارد.
کارشناس تربیتی سلامت مادران